چرمدوزی از هنرهای دستی است که به ابزار زیادی احتیاج ندارد و می توان با تهیه وسایل مورد نیاز و صرف کمی وقت، یک کیف چرم دست دوز زیبا با سلیقه دلخواه درست کرد.

ابزار زیر از وسایل موردنیاز برای درست کردن یک کیف زیبا است:

• تخته
• سنبه
• مشته
• خط کش فلزی و گونیا
• خط کش نشانه گذاری
• مقوای شطرنجی
• قیچی مخصوص و کاتر
• خودکار ژله ای
• نخ موم زده و نخ ابریشم
• چسب آهن
• آستر
• سوزن کوبلن دوزی
• دستگاه دکمه زن
• پرچ زن

ابزار کیف دوزی

ساخت وسایل چرمی ساده مانند کیف پول، کیف دستی، جاکارتی، جاکلیدی و مانند آن بسیار ساده است و تمام افراد با گذراندن یک دوره کوتاه مدت آموزشی می توانند از عهده ساخت آنها برآیند.

برای ساختن یک کیف چرمی ساده نیاز به الگو است و با کمی حوصله و خلاقیت افراد می توانند طرح های ذهنی خود را بر روی کاغذها یا مقواهای شطرنجی پیاده کند. پس از آماده شدن الگو، باید آن را به وسیله خودکار ژله ای بر روی چرم مورد نظر که ممکن است مصنوعی یا طبیعی باشد کشید.

استفاده از قیچی مخصوص چرم یا کاتر برای برش چرم مناسب تر و بهتر از قیچی های معمولی برای بریدن است. برای کشیدن الگو بر روی چرم باید از خودکار ژله ای استفاده کرد که جای خطوط روی چرم باقی نماند و هرگز نباید از خودکارهای معمولی برای کشیدن الگو بر روی چرم استفاده نمود.

درکشیدن الگو بر روی چرم باید بسیار دقیق بود، حتی میلی مترها را نیز رعایت کرد، چرا که خوب کشیدن الگو در نتیجه ی کار تأثیر زیادی دارد.

الگوی بیشتر کیف های پول به صورت مستطیل یا مربع است که می توان با خط کش فلزی اندازه گیری کرده و به راحتی الگو را بر روی مقوای شطرنجی کشید. اگر شکل الگو نامنظم و یا از اشکال دایره ای در آن استفاده شده باشد، باید به صورت قرینه کار کرد که نیاز به دقت بیشتری دارد.

وقتی الگو ها بر روی چرم منتقل شد باید با قیچی مخصوص چرم و یا کاتر آن را برید و از جلد اصلی جدا کرد. از کارتر برای برش خطوط صاف استفاده می‌شود که در هنگام استفاده از کاتر حتما باید از خط کش فلزی برای کنترل برش خطوط چرم استفاده کرد. بهتر است در این زمان، شیشه یا تخته ای را در زیر چرم قرار داد تا برش راحت تر و تمیزتر انجام شود.

باید موقع بریدن چرم از داخل خط های کشیده شده قیچی کرد تا پس از بریده شدن چرم، جای خودکارها روی چرم دیده نشود.

ابزار کیف دوزی

به دلیل محکم بودن چرم طبیعی از سنبه برای سوراخ کردن چرم استفاده می شود، معمولا سنبه شماره یک برای دوخت نخ و سنبه شماره سه برای دوخت با تریشه و زدن دکمه یا پرچ استفاده می شود. هنگام سوراخ کردن باید زیر چرم، تخته ای که از جنس فایبر گلاس یا لاستیک فشرده و در ابعاد مختلف موجود است را قرار داد.

برای ضربه زدن روی سنبه و سوراخ کردن چرم از مشته استفاده می شود. ابتدا به وسیله خودکار ژله‌ای در فاصله‌های منظم با استفاده از خط کش روی چرم، قسمت‌هایی که باید دوخت شود را نقطه گذاری کرده و سپس دورتادور کار را سنبه می زنیم و چرم را سوراخ می‌کنیم.

در هنر چرم می توان از طرح‌ها و الگوهای ذهنی جدید استفاده کرد. برای دوخت چرم از دو نوع نخ موم زده و نخ ابریشم استفاده می شود و دوخت‌های مختلفی برای چرم وجود دارد. دوخت بخیه، بیشتر برای دوخت دور زیپ استفاده می شود. دوخت اریب یا کج؛ ساده تر ین و معمول ترین دوخت برای دور کار است. در این نوع دوخت یک سوراخ از ابتدا و انتها اضافه می آید، ولی پشت کار به صورت خط های صاف و عمود است.

دوخت ضربدر در تکه دوزی و برای دور کار و هم چنین دوخت دندان موشی نیز برای دور کار استفاده می شود. برای کارهای مردانه از دوخت رومی استفاده می شود، البته از این دوخت می توان برای دور کار و تکه دوزی نیز استفاده کرد. زمانی که از این دوخت برای تکه دوزی استفاده می شود پشت کار به شکل ضربدر در می آید، ولی برای دور کار باید پشت و روی کار شبیه یکدیگر باشند.

معمولا در چرم‌های طبیعی به دلیل زیبایی خود چرم از آستر استفاده نمی شود، اما اگر قسمت هایی نیاز به آستر داشته باشد، آسترها مطابق با الگوها چیده می‌شود و به وسیله چسب با دقت به الگوی چرم چسبانده می شود. آستر در رنگ‌های مختلف در بازار موجود است و معمولا از آسترهای سوزنی متناسب با رنگ چرم در کارها استفاده می‌شود.

امروزه چرم های طبیعی و مصنوعی در طرح ها و رنگ های مختلف تولید می‌شوند و افراد می توانند مطابق با سلیقه خود از رنگ های مختلف و متنوع استفاده کنند. اگرچه قیمت چرم طبیعی در مقایسه با چرم مصنوعی بیشتر است، اما هنرجویان بهتر است از چرم طبیعی استفاده کنید، چون چرم طبیعی زیبایی و دوام بیشتری داشته و به اثر ارزش خاصی می‌بخشد.